Αρχικά ο εκφοβισμός ή αλλιώς bullying αναφέρεται στη σωματική και ψυχολογική κακοποίηση. Το bullying εμφανίζεται παντού, στο σχολείο, στους εργασιακούς χώρους και γενικά στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Στην πραγματικότητα εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες και κοινωνικές ομάδες. Είναι μια ανεπίτρεπτη μορφή κακοποίησης ή εξαναγκασμού. Το θύμα του εκφοβισμού ονομάζεται και στόχος. Η παγκόσμια οργάνωση Υγείας μάλιστα, έχει αποκαλέσει το bullying ως μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, στα σχολεία, στους εργασιακούς χώρους, στις φιλικές μας και οικογενειακές μας σχέσεις. Τα θύματα συνήθως, έχουν διαφορετικούς προσανατολισμούς, πολιτικές-κοινωνικές τάξεις, σεξουαλικότητα αλλά και εξωτερική εμφάνιση. Ποιο συγκεκριμένα ο εκφοβισμός περιλαμβάνει τρία βασικά είδη κακοποίησης, τη συναισθηματική, λεκτική και σωματική.
Σήμερα θα σταθούμε στον εκφοβισμό που αναφέρεται στην εξωτερική εμφάνιση η οποία καλώς ή κακώς διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή του καθενός. Όμως αλήθεια τώρα. Γιατί κάποιος να κρίνεται από την εξωτερική του εμφάνιση και πόσο μάλλον από τα κιλά του; Τι μας νοιάζει το σώμα της διπλανής μας στην ξαπλώστρα; Γιατί να πρέπει να έχουμε άποψη για το σώμα κάποιου άλλου και μέσω των κακόγουστων σχολίων που θα κάνουμε να τον φέρουμε σε δύσκολη και άβολη θέση; Και κυρίως γιατί να πρέπει κάποιος να λάβει υπόψη αυτά που του λέμε και να τον κάνουμε να αλλάξει! Πολλά τα γιατί… Αναπάντητα όμως.
Μια έρευνα που έγινε στη Βόρεια Καλιφόρνια, διαπιστώθηκε ότι ο χαρακτηρισμός και τα κακόγουστα σχόλια μπορεί να προέλθουν π.χ από κάποιο συμμαθητή ή φίλο, το γονιό ή ακόμα και το δάσκαλο, το συνάδελφο κλπ. Οι επιστήμονες στηρίζουν την άποψη ότι αυτοί οι σχολιασμοί επιδρούν αρνητικά σε βάθος χρόνου, ακόμα και ότι αυτός ο εξευτελισμός και οι τακτικές ταπείνωσης κάποιου ώστε να πιεστεί και να αλλάξει τον εαυτό του ακόμα και την ζωή του, όχι απλώς είναι αναποτελεσματικές, αλλά μπορεί να σημαδεύσουν ανεπανόρθωτα έναν άνθρωπο.
Έχουμε μπει ποτέ στη διαδικασία να σκεφτούμε πως μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος με τα λεγόμενά μας; Είμαστε άνθρωποι με συναισθήματα, αλλά πολλές φορές το μόνο που μας νοιάζει είναι ο εαυτός μας και με ποιόν τρόπο μπορούμε να δείξουμε τον αυταρχισμό μας σε άλλους, μειώνοντάς τους. Η αυτοκατηγορία και οι ενοχές διαδραματίζουν μεγάλο ρόλο στο να κλειστεί ακόμα περισσότερο το θύμα στον εαυτό του. Επίσης, η αδυναμία του να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί την κατάσταση, τον κάνει να νιώθει ακόμα ποιο αδύναμο, χωρίς να έχει την ικανότητα να προστατέψει τον εαυτό του. Για παράδειγμα ένας παχύσαρκος άνθρωπος μπορεί να θεωρεί ότι τα κιλά του είναι αυτά που προκαλούν αυτή τη συμπεριφορά από τον θύτη, δηλαδή αν ήταν ποιο αδύνατος δεν θα τον ενοχλούσε κανείς. Αυτό έχει ως αντίκτυπο να του δημιουργηθούν ενοχές, να νιώθει ότι παραλύει κάθε φορά από το φόβο και την ντροπή, την ταπείνωση και τον εξευτελισμό. Αλήθεια, έχουμε σκεφτεί ποτέ που μπορεί να οδηγήσει όλη αυτή η κατάσταση έναν άνθρωπο? Φυσικά και όχι, όμως στην πορεία του χρόνου όχι μόνο στην ψυχική του υγεία αλλά και στη νοητική έχουν σοβαρές επιπτώσεις. Έχουν καταθλιπτικές τάσεις, χαμηλή αυτοεκτίμηση, άγχος, φόβο, ακόμα και αρκετές φορές καταφεύγουν σε αυτοκτονικές τάσεις. Ποιο συγκεκριμένα παρουσιάζουν ίσως μια πιο δυσλειτουργική συμπεριφορά.
Ευτυχώς στις μέρες μας υπάρχουν πολλοί τρόποι αντιμετώπισης του εκφοβισμού. Πρώτιστος η επικοινωνία. Πρέπει σαν άτομα να μάθουμε να μιλάμε. Ο διάλογος, είναι ένα πλούσιο μέσο για να εκφραστείς, να δηλώσεις την άποψη σου και να αναφέρεις όλα αυτά τα οποία σε απασχολούν. Άλλοι τρόποι αντιμετώπισης είναι η συμβουλή από κάποιον αρμόδιο, όπως για παράδειγμα ένας ψυχολόγος ο οποίος θα μας βοηθήσει να σταθούμε βράχος στον εαυτό μας στις οποιεσδήποτε καταστάσεις κληθούμε να αντιμετωπίσουμε. Ακόμη και όσοι έχουμε γονείς, καλό θα ήταν να έχουμε μαζί τους καλές και αρμονικές σχέσεις. Επίσης ένας φίλος, ένας κολλητός μπορεί να είναι αυτός με τον οποίο θα νιώσουμε οικία , ώστε να μιλήσουμε, να συζητήσουμε και να συμβουλευτούμε. Φτάνει όμως να διαλέγουμε τους σωστούς φίλους οι οποίοι θα είναι πάντα εκεί για εμάς, να μας στηρίζουν με σωστές συμβουλές.
Τέλος, το φαινόμενο της βίας πλήττει τη σύγχρονη κοινωνία και αποτελεί μεγάλη μάστιγα. Γι’ αυτό και κάθε σύγχρονο και οργανωμένο κράτος πρέπει να λαμβάνει μέτρα, να αναπτύσσει διάφορες δράσεις για αντιμετώπιση τέτοιών φαινομένων. Οφείλουμε και εμείς ως ευρωπαίοι πολίτες να αναπτύξουμε κάποιες αρετές, όπως ισότητα, ισονομία και να απαλλαγούμε την κακία, την απάθεια και την αδιαφορία.
Κλείνοντας θα ήθελα να δώσω ένα μήνυμα προς τα θύματα που βιώνουν bullying για τα κιλά τους, αγόρια και κορίτσια. ΦΑΤΕ! Απολαύστε όπως εσείς νομίζετε την δικιά σας ζωή χωρίς τα «πρέπει» και τα «μη» που κάποιοι φρόντισαν να σας εμφυτέψουν. Αν θες να ζήσεις μια ευτυχισμένη ζωή, εξάρτησε την από ένα στόχο, όχι από ανθρώπους ή αντικείμενα. Ας προσπαθήσουμε όλοι για μια κοινωνία δίκαιη, η οποία θα προωθεί την αλληλεγγύη, τη φιλία, τον ανθρωπισμό. Στο χέρι μας βρίσκεται αυτή η αλλαγή!
Συντάκτης: Μύρια Παπαδοπούλου
Πρωτοετής φοιτήτρια στο Πρόγραμμα σπουδών «Δημοσιογραφία με Δημόσιες Σχέσεις» του KES College