Τον 21ο αιώνα, η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με προκλήσεις που απαιτούν καινοτόμες λύσεις για την επίτευξη βιώσιμης ενέργειας. Σε αυτό το πλαίσιο, τα φωτοβολταϊκά συστήματα επιφέρουν επανάσταση στον τρόπο παραγωγής ενέργειας, ανοίγοντας τον δρόμο για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
Ο κύριος Γιώργος Μιχαηλάς, απόφοιτος της σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, εδώ και μια πενταετία περίπου ειδικεύεται στα φωτοβολταϊκά συστήματα. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, μας μιλάει για την σπουδαιότητα των φωτοβολταϊκών τεχνολογιών, ενώ με το βάθος της γνώσης του, μας καθοδηγεί σε ένα ταξίδι από τις βασικές αρχές μέχρι τις προηγμένες εφαρμογές και παράλληλα αναδεικνύει την κρίσιμη συμβολή αυτής της τεχνολογίας στον παγκόσμιο αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής.
Αρχικά θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για τον τομέα των φωτοβολταϊκων συστημάτων, στον οποίο και ειδικεύεστε.
Ασχολούμαι με τον τομέα των φωτοβολταικών συστημάτων εδώ και τέσσερα χρόνια. Τα φωτοβολταϊκά έχουν μία μεγάλη ανέλιξη τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο και αυτό οφείλεται στο αυξημένο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και στο ότι είμαστε ένα νησί με τις περισσότερες ώρες ηλιοφάνειας ανά έτος στην Ευρώπη.
Γιατί κάποιος να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά;
Κάποιος μπορεί να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά για εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας, μείωση του λογαριασμού της ΑΗΚ αλλά και για περιβαλλοντικούς λόγους. Δηλαδή, αντί να χρησιμοποιούνται καύσιμα και γεννήτριες για παραγωγή ηλεκτρισμού να χρησιμοποιείτε ηλιακή ενέργεια η οποία έχει μηδενικές εκπομπές καυσαερίων.
Ποιες κατηγορίες φωτοβολταικών υπάρχουν;
Τα φωτοβολταϊκά συστήματα στην Κύπρο χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες. Είναι τα αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα και τα συστήματα τα οποία είναι ενωμένα με το δίκτυο της ΑΗΚ. Τα αυτόνομα συστήματα εκτός από τα φωτοβολταϊκά πάνελ χρειάζονται και μπαταρίες οι οποίες χρησιμεύουν για αποθήκευση της ενέργειας και η κύρια χρήση αυτών των συστημάτων είναι σε περιπτώσεις όπου τα υποστατικά δεν έχουν παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ΑΗΚ για οποιοδήποτε λόγο. Από την άλλη, τα συστήματα τα οποία είναι ενωμένα με το δίκτυο της ΑΗΚ και τα οποία χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό στην Κύπρο, χωρίζονται σε δύο υποκατηγορίες: τα συστήματα net-metering και τα συστήματα net-billing, με τα οποία η ηλεκτρική ενέργεια συμψηφίζεται μέσω του καταναλωτή και πλέον παραγωγού και της ΑΗΚ.
Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα για αυτά τα δύο συστήματα;
Τα συστήματα net-metering είναι τα συστήματα τα οποία τοποθετούνται πάνω σε κατοικίες και επιχειρήσεις μικρού σκέλους ενώ τα συστήματα net-billing τοποθετούνται σε επιχειρήσεις μεγάλου σκέλους. Τα συστήματα net-metering συμψηφίζονται μέσω των μετρήσεων της ΑΗΚ, δηλαδή μεταξύ της παραγωγής του φωτοβολταικού και της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας του υποστατικού ανά διμηνία όπως ο λογαριασμός της ΑΗΚ. Όταν η παραγωγή του φωτοβολκταικού είναι μικρότερη από τη κατανάλωση ο καταναλωτής πληρώνει την διαφορά και στην αντίθετη περίπτωση πληρώνει ένα μικρό ποσό ηλεκτρικής ενέργειας €30-50 και την επιπλέον παραγωγή θα την επωφεληθεί το επόμενο δίμηνο. Ενώ τα συστήματα net-billing συμψηφίζονται πάλι μέσω των μετρήσεων αλλά και μέσω τον λογαριασμών της ΑΗΚ δηλαδή όταν η παραγωγή του φωτοβολταικού είναι μικρότερη ο καταναλωτής πάλι θα πληρώνει την διαφορά, αλλά όταν η παραγωγή είναι περισσότερη η ΑΗΚ την «αγοράζει» με μία βασική τιμή περίπου στα 0,11 – 0,15 σεντς την οποία θα την επωφεληθεί το επόμενο δίμηνο.
Μπορούμε όλοι να εγκαταστήσουμε φωτοβολταϊκά; Ναι όλοι μπορούμε να εγκαταστήσουμε φωτοβολταϊκά αλλά στην Κύπρο σε κάποιες περιπτώσεις λόγω της γραφειοκρατίας που απαιτείται και λόγο του κόστους κάποιοι καταναλωτές το αναβάλουν.
Ποιο είναι το κόστος για την εγκατάσταση τους; Θα αναφερθώ για τα οικιακά συστήματα net-metering τα οποία είναι και ευρέως διαδεδομένα στη κυπριακή αγορά. Οι τιμές τους κυμαίνονται από 4,5 – 11,5 χιλιάδες ευρώ, εννοείται όμως ότι η τιμή εξαρτάται από το μέγεθος του κάθε συστήματος, δηλαδή από το πόσα φωτοβολταϊκά πάνελ αποτελείται και το βασικό κριτήριο του μεγέθους αυτού είναι η συνολική ετήσια κατανάλωση της οικίας στη οποία θα εγκατασταθούν.
Πόσος είναι ο χρόνος απόσβεσης και ποιο το οικονομικό όφελος; Ο χρόνος απόσβεσης των φωτοβολταικών συστημάτων είναι το μέγιστο τέσσερα χρόνια και το οικονομικό όφελος είναι πολύ εμφανές. Για παράδειγμα, αν μία κατοικία η οποία πλήρωνε ανά διμηνία μέσω όρο 500 ευρώ ρεύμα, με την εγκατάσταση ενός φωτοβολταικού συστήματος το οποίο θα καλύπτει 100% τις ανάγκες του υποστατικού χρησιμοποιώντας την ίδια κατανάλωση θα πληρώνει 50 ευρώ.
Πού μπορεί κάποιος να τα τοποθετήσει και ποιες άδειες απαιτούνται; Όσον αφορά τα οικιακά συστήματά, μπορούν να τοποθετηθούν πάνω στις οροφές των κατοικιών ή και στο έδαφος στην αυλή της κατοικίας. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι πρέπει να υπάρχει άδεια οικοδομής της κατοικίας εγκεκριμένη από την αρχή πολεοδομίας. Σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει άδεια θα πρέπει να εκδοθεί και σε περιπτώσεις όπου είναι προσφυγικές κατοικίες- συνοικισμοί ο καταναλωτής ζητά βεβαίωση από την τοπική αρχή.
Υπάρχουν σχέδια χορηγιών από το κράτος;
Ναι υπάρχουν σχέδια χορηγιών από το κράτος. Ήδη με την νέα χρονιά, θα ανοιχτούν τρία βασικά σχέδια χορηγιών για τα νοικοκυριά. Στην πρώτη κατηγορία οι καταναλωτές θα επωφελούνται με χορηγία ύψους 1.500 ευρώ, στην δεύτερη κατηγορία που είναι για τους ευάλωτους καταναλωτές θα επωφελούνται το 75% του κόστους εγκατάστασης και σε κάποιες περιπτώσεις μέχρι και το 100%. Τέλος, είναι η κατηγορία «φωτοβολταϊκά για όλους» στην οποία θα επωφελούνται οι καταναλωτές 1000 ευρώ.
